Za nami wyjątkowe wydarzenie o ogromnym znaczeniu – szkolenie z zakresu opieki nad osobami, które doświadczyły przemocy seksualnej. Inicjatywa została zorganizowana przez Delegaturę Wielkopolskiej Izby Lekarskiej w Kaliszu we współpracy z Fundacją Feminoteka. Dzięki zaangażowaniu organizatorów, kaliscy lekarze i pielęgniarki zdobyli wiedzę i narzędzia, które pozwolą im skuteczniej wspierać osoby pokrzywdzone, zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Szkolenie miało na celu nie tylko podniesienie kompetencji zawodowych, ale też uwrażliwienie na potrzeby pacjentek i pacjentów, którzy przeżyli traumę. Delegatura WIL w Kaliszu, jako inicjator wydarzenia, pokazała, jak ważne jest systemowe podejście do opieki medycznej – oparte na wiedzy, empatii i standardach międzynarodowych.
– W przypadku organizacji tego typu szkoleń współpracujemy w tym zakresie z Okręgową Izbą Pielęgniarek i Położnych z Panią Danutą Brykowska i kaliską Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną. To kolejne szkolenie z zakresu pomocy osobom pokrzywdzonym przez los, w ubiegłym roku tematem przewodnim była pomoc dzieciom i młodzieży z zaburzeniami ogólnorozwojowymi, a także dotkniętej przemocą, tym razem poruszyliśmy temat opieki nad osobami, które doświadczyły przemocy seksualnej. Wychodzę z założenia, że jeśli choć kilka osób dzięki temu szkoleniu zdobędzie wiedzę, doświadczenie i odwagę, by przeprowadzić rozmowę i badanie z osobą pokrzywdzoną, to już jest ogromny sukces. Takie sytuacje zdarzają się w naszej codziennej pracy, a my często nie wiemy, jak prawidłowo zareagować. To szkolenie daje konkretną wiedzę – prawną, medyczną i psychologiczną – i pomaga podejść do pacjenta z empatią, bez pogłębiania traumy – powiedział lek. Mariusz Pluciński, przewodniczący Delegatury WIL w Kaliszu.
Podczas spotkania omówiono m.in. procedury zabezpieczania dowodów medycznych, postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne, profilaktykę chorób przenoszonych drogą płciową i ciążę po gwałcie, a także aspekty prawne i psychologiczne związane z opieką nad osobami pokrzywdzonymi. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać prelekcji uznanych ekspertów takich jak: Katarzyna Nowakowska, psychotraumatolożka i konsultantka WHO, przybliżyła praktyczne standardy pracy z osobami po traumie oraz zwróciła uwagę na znaczenie pierwszego kontaktu i atmosfery bezpieczeństwa.
– W pierwszych chwilach po doświadczeniu przemocy seksualnej kluczowe jest, by medyk podszedł do pacjentki lub pacjenta z empatią i uważnością. Nie oceniajmy – reagujmy na emocje, poruszajmy się w systemie wartości tej osoby. To, co najważniejsze, to dać jej możliwość decydowania – o tym, co się dzieje, co mówi, na co się zgadza – tak, by odzyskała choć część kontroli nad sobą i swoim ciałem. Badanie powinno być przeprowadzane powoli, delikatnie, z poszanowaniem granic, by nie pogłębiać traumy – powiedziała Katarzyna Nowakowska.
Jako druga wystąpiła Kamila Ferenc, prawniczka związana z Fundacją FEDERA, szczegółowo omówiła ramy prawne, m.in. procedury zgłaszania przestępstw seksualnych oraz prawa pacjenta. – Personel medyczny to jeden z kluczowych elementów systemu wsparcia dla osób po przemocy seksualnej – często to właśnie od pierwszej reakcji zależy dalsze zdrowie i bezpieczeństwo pacjentki czy pacjenta. Ważne jest, by pamiętać, że zgłoszenie sprawy na policję to decyzja osoby pokrzywdzonej – wyjątkiem są ciężkie przestępstwa, jak pedofilia, gdzie istnieje obowiązek prawny. Podczas pierwszej wizyty można i należy udzielić pomocy medycznej, psychologicznej, wystawić zaświadczenie o obrażeniach – nie trzeba być biegłym sądowym, by to zrobić. Warto też wiedzieć, że placówki medyczne mogą same przechowywać dowody, korzystając z prostych pakietów kryminalistycznych, co może pomóc pacjentce, jeśli zdecyduje się zgłosić sprawę później.” – podkreśliła Kamila Ferenc.
Dr Rafał Zadykowicz, ginekolog, konsultant WHO z kolei, skoncentrował się na konkretnych działaniach medycznych – od diagnostyki po leczenie i profilaktykę, w tym awaryjną antykoncepcję.
– Podejmując temat przemocy seksualnej chcieliśmy podkreślić, że troska o jakość opieki medycznej to nie tylko dbałość o techniczne umiejętności, ale też głęboka odpowiedzialność społeczna. Takie działania realnie wpływają na jakość systemu ochrony zdrowia i budują zaufanie pacjentów – podsumował spotkanie lek. Mariusz Pluciński.
