Lekarze, prawnicy i naukowcy z całego kraju zjechali się do Gniezna, by wziąć udział w I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej „Współczesne Wyzwania Bioetyki”. Wydarzenie organizowane przez Wielkopolską Izbę Lekarską (EDU WIL) oraz Ośrodek Bioetyki Naczelnej Rady Lekarskiej odbyło się 14 października.
Konferencję poprzedziły zaplanowane dzień wcześniej warsztaty dla przewodniczących Komisji Bioetycznych działających przy okręgowych izbach lekarskich. – Spotkanie było potrzebne choćby dlatego, żeby poznać się osobiście, a nie tylko z rozmów telefonicznych. Przede wszystkim jednak działamy w zupełnie nowym otoczeniu prawnym, co wprowadza bardzo dużo zamieszania. Wynika to zarówno z regulacji europejskich, jak i krajowych, a my musimy się do tego dostosować – podkreśla prezes ORL WIL i przewodniczący Komisji Bioetycznej dr n. med. Krzysztof Kordel.
– Problemów do omówienia jest niezwykle dużo, a dyskusja pierwszego dnia była bardzo burzliwa. Następująca po warsztatach konferencja pozwoliła poszerzyć tę dyskusję o znamienite grono ekspertów. Są to kwestie dużej wagi i takie spotkanie bezsprzecznie jest nam potrzebne – dodaje wiceprezes ORL WIL lek. Marcin Karolewski, odpowiedzialny za działalność EDU WIL.
Bioetyka pojawia się wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z eksperymentem medycznym czy badaniami klinicznymi. Rolą komisji bioetycznej jest ocena przebiegu i wyników badań, a także ochrona praw i godności pacjentów biorących w nich udział.
– To spotkanie ma z jednej strony przedstawić trudne zagadnienia związane z funkcjonowaniem komisji bioetycznych, a z drugiej strony pokazać, że ideą naszej działalności jest cały czas dbanie o to, by pacjent znajdował się w centrum uwagi każdego badania i eksperymentu medycznego – zaznacza dr hab. n. med. Mariusz Goniewicz, prof. UM, przewodniczący Ośrodka Bioetyki NRL.
Konferencja została podzielona na trzy sesje. Pierwsze dwie pod hasłem „Bioetyka i Prawo” zawierały łącznie siedem prelekcji, w czasie których omówiono kolejno:
– funkcjonowanie komisji bioetycznych w kontekście aktualnych przepisów prawnych
dr n. med. Rafał Staszewski, zastępca prezesa ds. finansowania badań w Agencji Badań Medycznych
– rolę komisji bioetycznej w ocenie rzetelności i bezpieczeństwa eksperymentów medycznych z udziałem ludzi
dr hab. n. hum. Danuta Ślęczek-Czakon, prof. UŚ
– prace nad nowelizacją Kodeksu etyki lekarskiej
dr n. med. Artur de Rosier, przewodniczący Komisji Etyki NRL
– zasady realizacji obowiązku informacyjnego w świetle ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
dr hab. n. pr. Agata Wnukiewicz-Kozłowska, Uwr
– zasady udzielania zgody na badanie kliniczne i eksperyment medyczny
dr n. pr. Urszula Drozdowska, UB
– eksperyment „probówkowy” – najistotniejsze problemy prawne
dr hab. n. pr. Tomasz Sroka, UJ
– co trzeba zmienić w Ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty i w Ustawie o badaniach klinicznych?
prof. dr hab. n. pr. Joanna Haberko, UAM
W trakcie sesji III „Prawa człowieka a wzywania bioetyczne w kontekście rozwoju nowoczesnych technologii” wygłoszono kolejnych pięć prelekcji:
– Ograniczenia związane z etycznym i prawnym zakazem komercjalizacji ludzkiego materiału biologicznego
dr hab. n. med. Jakub Pawlikowski, prof. UM
– Eksperyment medyczny a eksperyment na człowieku
dr med. n. med. Krzysztof Siemianowicz, ŚUM
– Ochrona prywatności w badaniach genomicznych
prof. dr hab. n. med. Michał Witt, dyrektor Instytutu Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu
– Sztuczna inteligencja w badaniach klinicznych
dr hab. n. med. Jarosław Sak, prof. UM
– Czytelność kwestionariusza zgody na badania kliniczne
dr Agata Bloswick, UJ
Poruszane w trakcie całego dnia zagadnienia wywoływały żywą dyskusję wśród uczestników, a prelegenci mierzyli się z wieloma pytaniami. Niejednokrotnie też na sali i w kuluarach konfrontowano różne opinie na dany temat. Jedynym, co w naturalny sposób hamowało debatę były ograniczenia czasowe.
– Chciałbym podkreślić, że bardzo bogaty program mieliśmy realizować w ciągu dwóch dni, jednak planując konferencję nie znaliśmy jeszcze daty wyborów parlamentarnych. Musieliśmy to skomasować i czujemy niedosyt. W związku z tym już planujemy kolejne wydarzenie. Potrzebujemy tej dyskusji, bo tematyka jest bardzo ważna – nie ma wątpliwości prof. dr hab. n. med. Krystyn Sosada, przewodniczący Komisji Bioetycznej przy Śląskiej Izbie Lekarskiej.
ZKM WIL