Nowelizacja PIT i CIT zawarta w tzw. Polskim Ładzie nałoży na podatników, w tym lekarzy i lekarzy dentystów, obowiązek przyjmowania płatności bezgotówkowych. Nie jest to jednak jednoznaczne z koniecznością posiadania terminalu płatniczego. Wystarczające będzie umożliwienie pacjentowi płatności przelewem lub blikiem. Zachęcamy do zapoznania się z analizą prawną radcy prawnego Marcina Zalewskiego z Kancelarii Prawnej Auctoritas oraz wskazówkami lek. Piotra Kalkowskiego, Administratora Systemów Informatycznych Wielkopolskiej Izby Lekarskiej.
r.pr. Marcin Zalewski:
1 stycznia 2022 roku zaczną obowiązywać nowe przepisy w ramach pakietu zmian
do licznych ustaw, określanego jako „Polski Ład”. Wprowadzane w ramach pakietu przepisy będą miały bezpośredni wpływ na zasady prowadzenia działalności gospodarczej przez lekarzy i lekarzy dentystów. Szczególnie dużo wątpliwości, obok istotnych zmian w zakresie ustaw podatkowych, budzi kwestia ewentualnego obowiązku posiadania przez lekarzy i lekarzy dentystów terminali płatniczych, a także konieczności powiązania tychże terminali z kasą fiskalną.
Pytania w tym zakresie związane są z wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2022 r. art. 19a ustawy prawo przedsiębiorców, przewidującego obowiązek zapewnienia przez przedsiębiorcę opcji dokonywania zapłaty w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu czy też poza lokalem przedsiębiorstwa, przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy o usługach płatniczych, a także wchodzącym w życie w dniu 1 lipca 2021 r. obowiązkiem zapewnienia przez przedsiębiorcę, który umożliwia przyjmowanie płatności przy użyciu terminala płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas fiskalnych online, współpracy posiadanej kasy rejestrującej z terminalem płatniczym (ust. 3 wskazanego wyżej art. 19a).
W odniesieniu do pierwszego z powyższych zagadnień, dotyczącego obowiązku umożliwienia płatności przy użyciu instrumentu płatniczego wskazać należy, iż obejmuje on wszystkich przedsiębiorców, którzy są zobligowani do posiadania kasy fiskalnej, a zatem również lekarzy i lekarzy dentystów świadczących usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Wskazany wyżej obowiązek umożliwienia dokonywania płatności za pomocą „instrumentu płatniczego” w rozumieniu ustawy o usługach płatniczych nie jest jednak równoznaczny z obowiązkiem instalacji terminala płatniczego, definicja instrumentu płatniczego jest bowiem bardzo szeroka
i obejmuje wszelkie urządzenia czy też procedury umożliwiające klientowi (pacjentowi) złożenie zlecenia płatniczego w formie bezgotówkowej, bez wskazywania czy też rozróżniania konkretnych urządzeń i technologii. Istnieje bowiem szereg rozwiązań umożliwiających dokonanie zapłaty bezgotówkowej bez konieczności zakupu odrębnego terminala, jak chociażby polecenie przelewu
czy też zapłata za pomocą systemu płatności BLIK.
W praktyce oznacza to, że lekarze i lekarze dentyści rejestrujący płatności za pomocą kasy fiskalnej, od dnia 1 stycznia 2021 r. będą zobligowani umożliwić przyjmowanie płatności bezgotówkowych za pomocą wybranego przez siebie rozwiązania, nie musi być to jednak koniecznie terminal do obsługi kart płatniczych. Wystarczające będzie bowiem umożliwienie płatności za pomocą polecenia przelewu, systemu BLIK, czy też tych aplikacji płatniczych, do których działania nie jest konieczny odrębny terminal, a wystarczy zainstalowana w telefonie lekarza (i pacjenta) aplikacja mobilna.
Co istotne, lekarze i lekarze dentyści nie będą przy tym zobowiązani do udostępniania pacjentom komputera lub telefonu, z którego pacjent będzie mógł dokonać płatności. Za wystarczające do spełnienia ustawowego obowiązku uznać należy umożliwienie pacjentowi zapłaty za pomocą prywatnego komputera lub telefonu.
W odniesieniu z kolei do zgłaszanych wątpliwości dotyczących konieczności zapewnienia powiązania terminala płatniczego z kasą fiskalną wyjaśnić należy, iż obowiązek ten będzie dotyczyć
od dnia 1 lipca 2022 r. wyłącznie tych lekarzy i lekarzy dentystów rejestrujących sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej online, którzy posiadają zainstalowany terminal płatniczy. W przypadku wybrania przez lekarza lub lekarza dentystę innego niż terminal rozwiązania umożliwiającego przyjmowanie
od pacjentów płatności bezgotówkowych (jak chociażby przelew czy też system BLIK), obowiązek taki nie powstanie, a to z uwagi na brak posiadania przez lekarza terminala, który mógłby zostać powiązany z kasą fiskalną.
Reasumując:
- od dnia 1 stycznia 2021 r. każdy lekarz i lekarz dentysta zobligowany do prowadzenia sprzedaży przy zastosowaniu kas fiskalnych będzie zobowiązany do zapewnienia opcji dokonywania zapłaty przy użyciu – wybranego przez siebie – instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy o usługach płatniczych, co oznacza umożliwienie przyjmowania płatności m.in. za pomocą polecenia przelewu, kart płatniczych, aplikacji płatniczych czy też systemu BLIK;
- w sytuacji, w której lekarz lub lekarz dentysta umożliwi płatność za pomocą polecenia przelewu, systemu BLIK, czy też np. aplikacji płatniczej instalowanej wyłącznie w telefonie, nie będzie on zobowiązany do instalacji odrębnego terminala płatniczego;
- od dnia 1 lipca 2021 r. każdy lekarz lub lekarz dentysta, który umożliwia przyjmowanie płatności przy użyciu terminala płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży
przy zastosowaniu kasy fiskalnej online, będzie zobowiązany zapewnić współpracę posiadanej kasy rejestrującej z terminalem płatniczym - w przypadku, gdy lekarz lub lekarz dentysta nie posiada terminala płatniczego,
a w celu realizacji obowiązku umożliwienia przyjmowania płatności bezgotówkowych wybierze inne rozwiązanie aniżeli terminal płatniczy, nie będzie podlegał – z racji braku posiadania stosownego terminala – obowiązkowi jego integracji z kasą fiskalną.
Powyższa analiza r.pr. Marcina Zalewskiego jednoznacznie wskazuje na możliwość przyjęcia płatności bezgotówkowej w innej formie niż z wykorzystaniem terminalu płatniczego. W jaki sposób i czy jest to opłacalne? Tu kilka wskazówek od Administratora Sieci Informatycznych WIL lek. Piotra Kalkowskiego:
Wystarczy smartfon
Bardzo atrakcyjną opcją jest skorzystanie z wyłącznych płatności Internetowych w naszym gabinecie. Z pomocą wchodzi tutaj BLIK. Usługa polega na podaniu przez pacjenta jednorazowego, sześcio-cyfrowego kodu PIN oraz zatwierdzeniu transakcji w swoim smartfonie. Klient tutaj musi posiadać zainstalowaną aplikację bankową w swoim telefonie. Uzyskany PIN możemy wpisać w swoim terminalu… lub w aplikacji mobilnej w naszym smartfonie. Taką usługę oferuje np. Fastpass w Orange (dostawca Tpay z prowizją 0,59% od transakcji).
Czy należy się bać zakupu terminala płatniczego?
Trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie jaki przewidujemy miesięczny obrót, a co za tym idzie – w jaki sposób dodatkowy abonament obciąży nas biznes? Ciekawą opcją są małe terminale Smart-POS, które u niektórych dostawców otrzymamy za darmo – w zamian za płacenie prowizji od drugiego roku korzystania (0,6 – 1%). Taki terminal wymagałby dodatkowo połączenia WiFi (w gabinecie lub z hotspotu) lub zakupionej karty SIM z dostępem do Internetu.
Jak uniknąć prowizji?
Płatności niestety nie unikniemy – jak za każdą inną usługę należy płacić, jednak od nas zależy czy zdecydujemy się na tradycyjną prowizję, czy marżę – np. tworząc na swojej stronie internetowej własną podstronę z opcją płatności mobilnych. Wszystko zależy od przeciętnych kwot pojedynczych transakcji oraz procenta udziału płatności elektronicznych. W zależności od wybranej opcji te koszty będą wahać się w granicach 0,5-2% każdej wykonanej transakcji oraz ewentualnych kosztów zakupu i utrzymania terminala.
ZKM WIL