Wspomnienie o Profesor Danucie Marii Kaźmierczak

Profesor dr hab. Danuta Kaźmierczak urodziła się w Poznaniu 29 kwietnia 1930 roku w rodzinie urzędników państwowych. Naukę rozpoczęła w szkole w przedwojennym Poznaniu, którą przerwał wybuch II wojny światowej. Razem z rodzicami musiała opuścić Poznań. Długą i niebezpieczną drogę odbyli wszyscy aż przez Kowel do Dębicy, gdzie na tajnych kompletach, a po wojnie w gimnazjum, kontynuowała naukę zakończoną maturą.

 

Po maturze podjęła studia stomatologiczne na Uniwersytecie Poznańskim w 1948 roku i ukończyła je w 1952 roku z bardzo dobrymi wynikami. Pracę na etacie asystenta podjęła w tym samym roku w wieku 22 lat w nowo powołanym Zakładzie Ortodoncji ówczesnej Akademii Medycznej, w którym przepracowała 50 lat, do emerytury. Lekarze uczyli się w Zakładzie tej
specjalności od zera na podstawie literatury specjalistycznej i doświadczenia.

 

Początki pracy w Zakładzie Ortodoncji, lata 50-te. (archiwum rodzinne)

Profesor Danuta Kaźmierczak w miarę upływu lat zdobywała kolejne stopnie naukowe od doktora nauk medycznych do profesora. Stopień doktora nauk medycznych uzyskała w 1964 roku po przedstawieniu pracy p.t. “Nieprawidłowe połykanie i jego znaczenie w etiologii zgryzu otwartego”. Krótko po tym ukończyła studia medyczne na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Poznaniu i uzyskała dyplom lekarza medycyny, a pięć lat później II stopień specjalizacji w ortodoncji.

 

Stopień doktora habilitowanego nauk medycznych nadano jej w roku 1978 po obronie pracy na temat: “Wpływ przedoperacyjnego ortodontycznego leczenia na wzrost szczęki i żuchwy w całkowitym rozszczepie podniebienia pierwotnego i wtórnego”. Tytuł profesora zdobyła w 1980 roku. Profesor dr hab. Danuta Kaźmierczak brała czynny udział życiu uczelni.

 

Obrona doktoratu jednego z lekarzy ortodontów. (Archiwum rodzinne)

Wyróżniała się niezwykłą pracowitością i postawą humanistyczną. Wiele czasu poświęcała czytaniu literatury i czasopism ortodontycznych, stomatologicznych i medycznych, także w językach obcych. Literatury specjalistycznej była w domu zawsze znaczna ilość. Wiedzą swoją chętnie dzieliła się ze studentami stomatologii i lekarzami specjalizującymi się w ortodoncji. Realizowała to przede wszystkim podczas zajęć ze studentami, a także będąc opiekunem Studenckiego Koła Naukowego i konsultantem wojewódzkim w dziedzinie ortodoncji w byłym województwie leszczyńskim.

 

Profesor Danuta Kaźmierczak zajmowała także znaczące miejsce w działalności Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego jako przewodnicząca Zarządu Ortopedii Szczękowej PTS w latach od 1988 roku do 1992 roku. W tym czasie zorganizowała dwa ogólnopolskie sympozja sekcji.

 

Spotkanie profesorów Zakładów Ortodoncji z całej Polski podczas ogólnopolskiego Sympozjum Sekcji PTS w Poznaniu. (Archiwum rodzinne)

W latach następnych kontynuowała pracę w Zarządzie poznańskiego oddziału PTS.
Brała czynny udział w Zjazdach zagranicznych: w Zwickau (1965 r.), w Międzynarodowym Kongresie Stomatologii Dziecięcej w Budapeszcie (1979 r.) oraz w Kongresie Europejskiego Towarzystwa Ortodontycznego w Sztokholmie (1993 r.).

 

Profesor Danuta Kaźmierczak w latach 1984-1990 pełniła funkcję prodziekana Wydziału Lekarskiego dla Oddziału Stomatologii Akademii Medycznej w Poznaniu. Wtedy rozszerzyła nauczanie ortodoncji o naukę fizjologii narządu żucia już na II roku i ortodoncji na IV roku stomatologii.

 

Pani Profesor będąc w latach 1993-2000 kierownikiem Zakładu Ortodoncji Akademii Medycznej podjęła w ramach EOS(European Orthodontic Society) współpracę z profesorami ortodoncji Uniwersytetów europejskich. Umożliwiło to przeprowadzenie szeregu szkoleń na temat nowoczesnych metod leczenia dla pracowników Zakładów Ortodontycznych w Poznaniu i w Polsce(m.in. Gdańska i Łodzi) przez profesorów z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Danii.

Profesor Emil Witt z Uniwersytetu w Wurzburgu (Frankonia, Niemcy) z żoną i z profesor Danutą Kaźmierczak. (Archiwum rodzinne)

Na osobiste zaproszenie profesor Danuty Kaźmierczak przyjechał profesor Mitsuhiko Hamada z Uniwersytetu w Osace, w Japonii).
W wieku 70 lat pani profesor przeszła na emeryturę. Mimo, że nie dane jej było pozostać w Zakładzie, jako doświadczony i ceniony senior ortodoncji jeszcze przez wiele lat czynnie angażowała się w sprawy tej nauki.

 

Mama kochała bardzo życie rodzinne i rodzinę, o czym nie wszyscy może wiedzą wyprawiała cudowne Wigilie. Pierniki były pieczone wcześniej i chowane w chłodnym pomieszczeniu. Jeden z nich przeleżał tam aż do Wielkanocy i wtedy wspaniale smakował jak nigdy wcześniej i nigdy potem.

Spotkanie koleżeńskie. (Archiwum rodzinne)

Urządzała też wspaniałe uroczystości rodzinne a także spotkania ze swoimi koleżankami i kolegami jak profesor Barbara Perzyna, profesor Adam Masztalerz i profesor Irena Sarnowska i in.

 

Na każde spotkanie przygotowywane były pyszne wypieki specialite de la maison.

Mama ceniła sobie bardzo wizyty lekarzy ortodontów, dr Macieja Koczorowskiego, lek. Dobrochny Fibich i lek. Urszuli Janki.
Mama studiowała po wojnie z jedną z koleżanek ze Śląska. Przyjaźń ta przetrwała wszystkie systemy polityczne i próby czasu mimo jej wyjazdu na stałe do Niemiec. Gerda była jej wdzięczna do końca życia za pomoc w języku polskim na studiach. Wspólnie odbywały podróże m.in. do Lugano w Szwajcarii. Mama lubiła też bardzo rodzinne wycieczki górskie.

Mama z córką w dolinie Kościeliskiej. (Archiwum rodzinne)

Do końca swoich dni była aktywna w internecie, co sprawiało jej przyjemność. Interesowała się również na bieżąco rozwojem ortodoncji, stomatologii i medycyny.

Odeszła od nas 9 listopada 2023 roku.
Wniosła znaczny wkład w rozwój ortodoncji w Polsce a także w nauczanie studentów i lekarzy stomatologii.

Nagrody i wyróżnienia za działalność naukową i dydaktyczną:
1971 r. – Odznaka Honorowa Miasta Poznania
1973 r. – Srebrna Honorowa Odznaka Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego
1974 r. – Odznaka “za wzorową pracę w służbie zdrowia” Ministra Zdrowia
1977 r. – Odznaka Honorowa “za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego
1977 r. – Odznaka za 20-letnią nienaganną pracę pedagogiczną Złotym Krzyżem Zasługi
1979 r. – Nagroda Naukowa Stopnia Drugiego
1980 r. – Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego
1983 r. – Odznaczona za 30-letnią szczególnie wyróżniającą pracę dydaktyczno-wychowawczą: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
1999 r./2000 r. – Zespołowa Nagroda Naukowa
2000 r. – Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego nadał Pani Profesor godność BENE MERITUS

 

Dr n. med. Maria Pospieszyńska

 


Pani Profesor była kuratorem studenckich kół naukowych na Oddziale Stomatologii, jeszcze zanim została prodziekanem. Poświęcała tym spotkaniom wiele czasu, opiekowała się grupami studenckimi uczestniczącymi w wymianie studenckich praktyk wakacyjnych m.in w Pradze i współorganizowała wyjazd młodych pracowników nauki do Lichtensteinu na sesję z zakresu materiałoznawstwa i implantoprotetyki połączoną ze zwiedzaniem firmy Strauman.

 

Była sprawiedliwym recenzentem i członkiem jury Konferencji STN, a także laureatką studenckiego odznaczenia: Sowy z Wieńcem Laurowym. Pani Profesor była bardzo cenionym i lubianym klinicystą, prowadziła świetne wykłady i leczyła w Klinice i w Spółdzielni Lekarskiej przy rynku Jeżyckim dziesiątki małych pacjentów. Była oddanym opiekunem specjalizacji z zakresu ortodoncji, gdy przestała być konsultantem wojewódzkim w Poznaniu i Wielkopolsce było już 147 lekarzy ortodontów. Pani Profesor Kaźmierczak była wzorem ogromnej odpowiedzialności w prowadzeniu małych pacjentów z całego regionu, potrafiła spędzać wakacje w pracy, była też pionierem ortodontycznego leczenia dorosłych w czasach gdy uważano, że „można tym zrobić wyłącznie krzywdę”. Współpracowała z klinkami chirurgii pediatrycznej i kliniką chirurgii szczękowej. Poproszona o konsultację, wstawała z pytaniem: to gdzie jest to dziecko?

 

Jako lekarz medycyny i stomatologii była też doskonałym diagnostą, osobą o ogromnej wiedzy i erudycji, jedną z licznych w tym zawodzie wiecznych piątkowych studentek. Darzyliśmy Ją szacunkiem i zaufaniem. W trudnych czasach emanowała spokojem i taktem i po prostu zawsze dawała się lubić.

 

Anna Kurhańska – Flisykowska