Przedstawiamy sprawozdanie z zebrania Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, które odbyło się 8 czerwca 2024 r. w Centrum Konferencyjnym EDU WIL w Poznaniu.
Zebranie w imieniu nowo wybranego Zarządu otworzyła prezes Oddziału, dr hab. Anna Szkaradkiewicz-Karpińska, która powitała wszystkich uczestników biorących udział zarówno stacjonarnie, jak i on-line. Spotkanie było wydarzeniem hybrydowym, zapewniającym czynne uczestnictwo wszystkim zainteresowanym. W zebraniu brała udział prof. dr hab. Maria Borysewicz-Lewicka – nestor poznańskiej stomatologii dziecięcej, członek honorowy PTS, ostatnio wyróżniona nagrodą Sekcji Polskiej Akademii Pierre Faucharda im. prof. Zbigniewa Jańczuka za zasługi dla stomatologii polskiej. Dr hab. Anna Szkaradkiewicz-Karpińska przedstawiła vice prezesów Oddziału: dr hab. Katarzynę Błochowiak (odpowiedzialną za prowadzenie Facebooka aktualnie założonego dla naszego Oddziału) oraz dr hab. Zuzannę Ślebiodę, odpowiedzialną za kontakty Zarządu z firmami. Jednocześnie poinformowała o XX-leciu Polskiego Stowarzyszenia Implantologicznego (PSI) i wydawanym czasopiśmie – Implantologia Stomatologiczna, którego redaktorem naczelnym jest prof. dr hab. Ryszard Koczorowski. Prezes Oddziału przypomniała również, że zebranie tematycznie nawiązuje do Światowego Dnia Zdrowych Dziąseł, który obchodzono w dniu 12 maja br.
W części naukowej był prezentowany wykład przez dr Kryspina Urama i dr hab. Annę Szkaradkiewicz-Karpińską z Kliniki Stomatologii Zachowawczej i Endodoncji UM w Poznaniu pt.: „Próchnica zębów i choroby przyzębia – blaski i cienie współczesnej antyseptyki”. Omówiono dwie najczęściej występujące przewlekłe choroby bakteryjne jamy ustnej: próchnicę zębów, prowadzącą do demineralizacji i proteolitycznego rozpadu tkanek twardych zęba oraz przewlekłe zapalenie przyzębia, obejmujące dziąsła, cement korzeniowy, ozębną oraz wyrostek zębodołowy kości. Są to procesy chorobowe postępujące, których następstwem może być utrata zębów w przebiegu próchnicy oraz utrata przyczepu łącznotkankowego, a także kości wyrostka zębodołowego i stan zapalny dziąseł w zapaleniu przyzębia. Przedstawiono zasadniczą rolę płytki nazębnej w etiopatogenezie próchnicy zębów, charakteryzującej się wysokim potencjałem próchniczotwórczym, jak również odpowiedzialnej za choroby przyzębia. Przypomniano, że te dwa procesy chorobowe wywoływane są różnymi gatunkami bakterii jamy ustnej. W próchnicy zębów, paciorkowcami kwasotwórczymi, głównie Streptococcus mutans, które są określane jako kariopatogeny oraz w zapaleniu przyzębia – bakteriami beztlenowymi, nazywanymi periopatogenami, z dominującym – Porphyromonas gingivalis. Powyższe dane były prezentowane na unikatowych zdjęciach własnych.
Podkreślono także znaczenie zabiegów higienizacyjnych, a także szeroko omówiono najczęściej aktualnie stosowane preparaty antyseptyczne w profilaktyce próchnicy zębów oraz chorób przyzębia (tzw. płukanki): biguanidy, w tym oktenidyna, chlorheksydyna, związki jodu, fluorki, związki amoniowe, w tym chlorek cetylpirydyny, fluorki oraz preparaty roślinne, w tym fenolowe olejki eteryczne. Ponadto przedstawiono wyniki badań własnych nad aktywnością przeciwdrobnoustrojową wodorowęglanu sodu, będącego nieorganicznym związkiem soli sodowej. Związek ten został określony ostatnio przez Amerykańską Agencję Żywności i Leków jako bezpieczny i uznany za produkt spożywczy. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że wodorowęglan sodu posiada aktywność przeciwbakteryjną wobec gatunków S. mutans i P. gingivalis, co uzasadnia jego zastosowanie w profilaktyce próchnicy zębów i chorób przyzębia. Opisano również na podstawie badań własnych znaczenie ochronne w jamie ustnej mucyn ślinowych, a zwłaszcza MUC5B i MUC7.
W drugiej części zebrania była prezentacja produktów firmy Pierre Fabre, przedstawiona przez mgr Magdalenę Wojciechowską, w której podkreślono znaczenie opracowania i prowadzenia zabiegów higienicznych dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjenta. Szczególnie dużo miejsca poświęcono preparatom opartym na chloroheksydynie, które w zależności od zastosowanego stężenia, modyfikacji formuły lub wprowadzonych dodatkowych składników mogą być stosowane u pacjentów z kserostomią, u użytkowników protez oraz w codziennej higienie jamy ustnej u osób ze specjalnymi potrzebami stomatologicznymi – takimi jak nadwrażliwość zębów i leczenie ortodontyczne. Przedstawiono nowe preparaty do leczenia zmian chorobowych w jamie ustnej, specjalistyczne pasy w leczeniu chorób przyzębia oraz nowa linię past bez fluoru, zawierających tylko naturalne składniki, dedykowane osobom z nietolerancja glutenu i alergiami.
Dyskusja była bardzo żywa, głównie dotyczyła aspektów praktycznych profilaktyki chorób jamy ustnej, a zwłaszcza zastosowań preparatów firmy Pierre Fabre. Ponadto dr Anna Kurhańska-Flisykowska zwróciła uwagę na nowe wytyczne sanepidu odnośnie odpadów medycznych w gabinetach stomatologicznych , a także aktualizację roli asystentki stomatologicznej.
Dr hab. Anna Szkaradkiewicz-Karpińska zakończyła zebranie, powtarzając stwierdzenie dr Pawła Barucha – wiceprezesa Naczelnej Rady Lekarskiej: „Zdrowie zaczyna się w jamie ustnej”.
Dr hab. Anna Szkaradkiewicz-Karpińska
Dr hab. Katarzyna Błochowiak