Blisko 200 uczestników, w tym lekarzy rodzinnych, internistów, geriatrów i pokrewnych specjalizacji, a także pielęgniarek i opiekunów medycznych z całej Wielkopolski wzięło udział w Ostrowskim Spotkaniu z Geriatrią i Medycyną Paliatywną, które odbyło się 11 marca 2023 r. w Młodzieżowym Domu Kultury i Centrum Kształcenia Praktycznego w Ostrowie Wielkopolskim. Organizatorem spotkania była Delegatura WIL Ostrowsko-Krotoszyńska oraz Oddział Geriatryczny i Paliatywny ostrowskiego szpitala. Były wykłady i warsztaty. Temat: 3xD: Demencja, Depresja, Delirium. Wśród prelegentów znaleźli się m.in.: prof. dr hab. n. med. Katarzyna Wieczorowska-Tobis, dr n. med. Alicja Klich-Rączka, dr n. med. Katarzyna Broczek oraz dr n .med. Andrzej Jóźwiak.
Konferencja poświęcona geriatrii odbyła się po raz drugi. Zebranych przywitał wiceprezes ORL WIL i przewodniczący ostrowskiej delegatury lek. dent. Wiesław Wawrzyniak oraz pomysłodawca konferencji dr n. med. Marek Widenka. Do zebranych przemówił też on-line prezes ORL WIL dr n. med. Krzysztof Kordel. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. starosta ostrowski Paweł Rajski oraz z-ca Dyrektora ZZOZ Piotr Skoczylas.
– Zarówno wykłady jak i warsztaty z geriatrii i medycyny paliatywnej cieszyły się ogromnym zainteresowaniem koleżanek i kolegów lekarzy, którzy wskazywali na ogromną potrzebę organizacji takich wydarzeń szkoleniowo – integracyjnych. Poruszane tematy są bardzo istotne, hasła 3xD: Demencja, Depresja, Delirium nie wybraliśmy przypadkowo. To odpowiedź na zapotrzebowanie, które docierało do nas ze środowiska lekarskiego – mówił podczas konferencji dr Wiesław Wawrzyniak, Wiceprezes ORL WIL.
Tegoroczną edycję konferencji poświęcono tematom psychogeriatrycznym. Objawy zaburzeń poznawczych, depresji, zaburzeń lękowych czy majaczenia są częstym problemem zarówno w opiece ambulatoryjnej, jak i szpitalnej, a właściwe leczenie takich pacjentów wiąże się niejednokrotnie z wieloma trudnościami.
– Przedstawiona podczas konferencji wiedza jest potrzebna do poznania sposobów odpowiedniego podejścia do pacjentów geriatrycznych, właściwej diagnozy, a później leczenia. A osób z tego typu zaburzeniami, otępiennymi czy depresyjno-lękowymi, jest co raz więcej w codziennej praktyce medycznej – mówił dr n. med. Marek Widenka.
Profesor Katarzyna Wieczorowska-Tobis zwróciła uwagę na to, że w systemie opieki zdrowotnej tzw. geriatrą pierwszego kontaktu jest lekarz rodzinny, w związku z tym edukacja z tego innego zakresu podejścia do pacjenta starszego, ale też trochę innego chorowania grup wiekowych zwłaszcza po 80. roku życia jest bardzo ważna. – Cieszymy się, że lekarze są zainteresowani tym żeby dyskutować na te tematy. Z punktu konsultanta wojewódzkiego w tej dziedzinie chcielibyśmy żeby poradni geriatrycznych było więcej. W naszym województwie ostrowski ośrodek jest bardzo silnym ośrodkiem z dobrze działającym oddziałem geriatrycznym i poradnią. To wielkie zielone światło geriatrii jest tylko tutaj – powiedziała prof. dr hab. Katarzyna Wieczorowska-Tobis. – Wyzwania w geriatrii są olbrzymie zwłaszcza w sferze organizacji tej opieki medycznej, niestety siły i środki nie są adekwatne do potrzeb. W miarę dobrze działa szkolenie lekarzy geriatrów, szkolenie pielęgniarek, ale z kolei jest mało ośrodków, w których mogą to robić –dodał dr n. med. Andrzej Jóźwiak.
W Polsce jest obecnie 8,5 miliona osób powyżej 65 roku życia, natomiast tylko kilkuset, praktykujących geriatrów. – To absolutnie nie zaspokoi potrzeb osób starszych. Stąd kładziemy duży nacisk w edukacji przed dyplomowej. Obecnie są zajęcia z geriatrii na większości kierunków, jeszcze do niedawna tak nie było. Geriatria nie jest niestety dobrze postrzegana przez lekarzy innych specjalności, pokutuje założenie, że każdy zna się na leczeniu osób starszych, w efekcie taki pacjent ma gro leków od kardiologa, nefrologa czy jeszcze innych specjalności, a lekarz rodzinny albo nie wie, że pacjent bierze już np. 30 leków albo nie ma odwagi ich odstawić, bo neurolog czy kardiolog powiedział pacjentowi, że ma brać je do końca życia. A to nie jest tak. My wiemy, że im więcej leków, tym gorzej. Tak naprawdę jeśli mamy powyżej 10 leków to my już chorego trujemy. Jeśli oprzemy się na standardach postępowania w danej jednostce chorobowej, a człowiek starszy przychodzi z np. 15 jednostkami chorobowymi, zastosujemy standardy postępowania dla każdej choroby. Przykład: jest postępowanie w zawale serca – 4 leki, ale nie ma postępowania w zawale serca u starego człowieka, u pacjenta geriatrycznego. Kiedyś wspólnie ze studentami policzyliśmy ile przeciętny pacjent geriatryczny bierze leków w ramach standardowego postępowania kardiologicznego, neurologicznego, cukrzycy, niedoboru witaminy D czy osteoporozy, nie wspominając o suplementach czy lekach zapożyczonych od sąsiadki bo i tak też się zdarza. Wyszło nam ponad 30 leków. Z tych 30-stu leków my geriatrzy musimy wybrać to co najważniejsze. Problem leczenia pacjenta geriatrycznego jest bardzo złożony – powiedziała dr n. med. Alicja Klich-Rączka, Katedra Chorób Wew. i Gerontologii, UJ CM, Kraków.
Dr n. med. Katarzyna Broczek z Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego z Warszawy podkreśliła potrzebę organizacji takich spotkań ze względu na ich multi-dyscyplinarność: – W geriatrii nie liczy się tylko odpowiednie zdiagnozowanie i ustalenie leczenia przez lekarza, ale również współpraca między lekarzem, a pielęgniarką, opiekunem medyczny, rodziną i środowiskiem, które może taką osobę aktywizować. W związku z tym takie szerokie spojrzenie, a takie zapewniła ta ostrowska konferencja, jest bardzo potrzebne. Byłam pod wrażeniem jak wiele osób uczestniczyło w tym spotkaniu, poświęciło swój czas w wolny dzień żeby spotkać się z nami. Było wiele ciekawych dyskusji towarzyszących wykładom. Myślę, że każdy się czegoś nowego nauczył, ja również. Spotkałam się z innymi punktami widzenia i nowymi sposobami jak przedstawiać te geriatryczne zagadnienia – wyjaśniała.
Konferencję wzbogaciły też warsztaty. Warsztaty dla lekarzy poprowadził dr Marek Widenka. Temat: „Pułapki i najczęstsze błędy w leczeniu bólu przewlekłego. Analiza przypadków klinicznych”. Warsztaty dla pracowników medycznych poprowadziła neuropsycholog kliniczny z Warszawy mgr Karolina Jurga, która mówiła m.in. o idealnym opiekunie na podstawie przypadków klinicznych. Dietetyk Agnieszka Marciszak z kolei przybliżyła pracownikom medycznym temat zaburzenia żywienia w psychogeriatrii i medycynie paliatywnej oraz przedstawiła praktyczne aspekty interwencji żywieniowej.
– Spotkanie to uświadomiło nam jak mało mamy oddziałów geriatrycznych i samych lekarzy geriatrów, a leczenie starszych osób to trudne i duże wyzwanie. Była mowa o ograniczeniu ilości leków branych przez pacjentów geriatrycznych, o szkodliwości niektórych z leków, o interakcjach między lekami oraz między lekami a np. dietą. Uważam, że konferencja udana i bardzo potrzebna. Było ciekawie i intensywnie – podkreśliła Alicja Pawlaczyk, lekarz rodzinny z Sieroszewic.
W opinii Ewy Węgier-Szewczyk, lekarza rodzinnego z Kalisza i jednocześnie przedstawiciela regionalnego PPOZ w Kaliszu, takie konferencje są bardzo potrzebne, pozwalają na zapoznania się z aktualnymi wytycznymi i usystematyzowaniu wiedzy. – Od momentu pierwszej edycji czekałam na powtórzenie wykładów z utęsknieniem, niestety plany pokrzyżowała pandemia, teraz się udało i bardzo się z tego faktu cieszę, ponieważ społeczeństwo się starzeje, co dzień w swoim gabinecie spotykam się z osobami starszymi, bardzo schorowanymi, którzy przychodzą do nas dosłownie z walizką leków, mają duże oczekiwania. Poruszone podczas konferencji tematy pozwolą nam teraz spojrzeć na takich pacjentów, ich schorzenia chłodniejszym okiem i odpowiednio ich zdiagnozować. A sama osobowość i wiedza wykładowców oraz kierownika naukowego konferencji robi wrażenia, do tego serdeczna atmosfera – same plusy. Czekam na kolejną edycję! – dodała lek. Ewa Węgier-Szewczyk.
Lek. Tomasz Hapkiewicz uznał konferencję za niezwykle cenną dla młodego lekarza, którym jest. Podkreślił, że poznał bardzo praktyczne aspekty psychogeriatrii, które będzie mógł wykorzystać w codziennej pracy zawodowej. – Według mnie jedną z najważniejszych kwestii poruszonych podczas wykładów była kwestia łączenia leków oraz postępowanie w przypadku bezsenności i zaburzeń lękowych. Miałem okazję uczestniczyć też w warsztatach z leczenia bólu – bardzo wartościowe – dodał.
– Demencja, Depresja i Delirium stanowią duży problem społeczny. Z racji braku odpowiedniego zabezpieczenia geriatryczno-paliatywnego w całej Polsce ciężar leczenia osób starszych spada na lekarzy POZ i AOS. Ostatni uczestnicy, którzy wychodzili z sal wykładowych po godzinie 19 pytali kiedy zorganizujemy kolejne tego typu szkolenie. W mojej opinii to wskazuje na to, że priorytetem działania izby lekarskich jest szkolenie i integracja lekarzy POZ, AOS oraz lekarzy pracujących w szpitalach, w różnych zakresach, zwłaszcza tych niszowych. Serdecznie dziękuje za pomoc w organizacji tak dużego przedsięwzięcia firmom sponsorującym, a także pracownikom ostrowskiej delegatury, na których barkach spoczęły przygotowania zarówno wykładów jak i warsztatów. Na koniec chciałem zaznaczyć, że przeprowadzenie takiej konferencji w formie on-line nie przyniosłoby oczekiwanego skutku – podsumował konferencję lek. dent. Wiesław Wawrzyniak.
Patronat honorowy nad konferencją sprawował starosta ostrowski Paweł Rajski.
Anna Grzesiak
